پودر شوینده به همان مقدار که در صنعت کاربرد دارد در منازل نیز مورد استفاده قرار میگیرد. نقش اصلی این مواد جدا کردن چرک از طریق سایش و معلق نگه داشتن آن ها در سوسپانسیون تا موقع آبکشی و شستشو با آب است. لذا وسعت مصرف آن ها بسیار گسترده میباشد. مثلا جهت تمیز کردن کف اتاق ها، دیوار ها، سطوح فلزات، ظروف، ظروف چینی و غیره به کار میرود.
خصوصیات اجزا تشکیل دهنده پودر شوینده
اجزاء اصلی تشکیل دهنده انواع پودر شستشو، ساینده و پاک کننده بوده و انتخاب آنها بر مبنای خصوصیات زیر میباشد.
- باید چرک چسبیده را جدا کرده و بردارد. بدون این که هر گونه صدمه مکانیکی ایجاد کند. لذا باید ضد خراش نیز باشد.
- باید از نظر شیمیایی خنثی باشد.
- نباید همراه با سایر اجزاء تشکیل دهنده ترکیب تمایل به کیک شدن داشته باشد. به عبارتی دیگر باید با اجزاء تشکیل دهنده دیگر پودر شستشو سازگار باشد.
مواد تشکیل دهنده پودر شستشو ویم
اجزاء تشکیل دهنده پودر شوینده ویم به قرار ذیل مباشد.
- قلیا های بازی
- فسفات ها
- سیلیکات ها
- فعال کننده های سطح
- سایر مواد شیمیایی
- قلیا های بازی
قلیا های بازی
از سوداش (کربنات سدیم) سود کاستیک و بیکربنات سدیم جهت تولید پودر شوینده ویم بعنوان قلیا های بازی استفاده میکنند.
فسفات ها
از اورتو فسفات ها، و متافسفات ها استفاده میگردد.
سیلیکات ها
اورتو سیلیکات ها، سسکو سیلیکات، متا سیلیکات و سیلیکات مایع مورد استفاده قرار میگیرند.
فعال کننده سطحی
برای ساخت پودر شوینده و پاک کننده ویم از ترکیبات آلی فعال کننده سطح استفاده میکننده که شامل سولفوناتهای آلی، الکل سولفوناته، پلی گلیکول اتر، ایدت ۱۰، ایدت ۲۰، ترکیبات آمونیوم چهار تایی میباشد.
روش ساخت پودر شوینده
همه اجزا تشکیل دهنده پودر شوینده را طبق فرمولبندی با یکدیگر مخلوط میکنند. اگر لازم است که پودر صابون در پودر پاک کننده مخلوط گردد، آنرا در شرایط خشک یا کمی مرطوب مخلوط مینمایند.
یک از وظایف مهم و اصلی پودر شوینده آنست که باید قادر به برداشتن چرک، و روغن محیط را به امولسیون تبدیل نماید. همچنین باید قدرت کف کنندگی هم داشتته باشد. در مجموع همه این نقطه نظرات و نکات باید درفرمول بندی پودر شوینده مد نظر قرار گیرد. پس از مخلوط کردن مواد اولیه، پودر شوینده را توسط الک ۱۰۰ مش، الک و بسته بندی میکنند.
فرمول تولید پودر شوینده
در قسمت زیر تعدادی فرمول تولید پودر شوینده ذکر گردیده است.
فرمول شماره ۱
- صابون بدون آب با عیار بالا ۱۰ قسمت
- فلندسپار ۷۰ قسمت
- سوداش کربنات سدیم ۱۵ قسمت
- فسفات سدیم ۶ قسمت
اجزاء تشکیل دهنده جامد را توسط مخلوط کن تیغه ای مخصوص پودر آسیاب نموده و از توریی با مش ۱۰۰ عبور میدهند.
فرمول شماره۲
- صابون بدون آب با عیار بالا ۱۰ قسمت
- گیسلگور ۹۰ قسمت
طرز تهیه فرمول شماره ۲ مشابه فرمول شماره ۱ میباشد.
فرمول شماره ۳
- صابون بدون آب ۴۰ قسمت
- فسفات سدیم ۲۰ قسمت
- سوداش (کربنات سدیم) ۱۰ قسمت
تهیه این فرمول مشابه فرمول قبلی است.
فرمول شماره ۴
این یک فرمولبندی مدرنی است که در آن از پاک کننده سینتیک استفاده میشود. این فرمولبندی موقع شستن خوب کف میکند.
- آیدت (پاک کننده سینتیک که به صورت پودر میباشد) ۱۰ قسمت
- صابون بدون آب ۵ قسمت
- سودااش (کربنات سدیم) ۱۰ قسمت
- خاک سنگ ۷۰ قسمت
- تری سدیم فسفات ۵ قسمت
همه اجزا تشکیل دهنده را در مخلوط کن پودری مخلوط میکنند. همچنین توسط الک با مش ۱۰۰ آنرا الک مینمایند.
فرمول تولید پودر شوینده پاک کننده ارزان قیمت
- سوداش (کربنات سدیم) ۲۵ قسمت
- متاسیلیکات سسدیم ۱۰ قسمت
- هیدروکسید سدیم ۶۵ قسمت
مواد شیمیائی صنایع شوینده و روغن مایع اسید
روغن اسید تحت عنوان اسید سولفونیک دو دسیل بنزن معروف است. از این ماده بطور گسترده ای جهت ساخت پودر شوینده و صابون شستشو استفاده می کنند. این ماده بوسیله سولفوناسیون دو دسیل بنزن و اسید سولفوریک بدست می آید. از دو روش میتوان اسید سولفونیک را تولید نمود.
- روش پیوسته
- روش بچ یا مرحله به مرحله
روش پیوسته فقط برای تولید انبوه و در مقیاس بالا کاربرد دارد. روش بچ یا مرحله به مرحله برای هر میزان تولید یعنی کوچک، متوسط و همچنین مقیاس بالا کاربرد دارد.
فرمول تولید تاید خانگی
- سدیم دودسیل بنزن سولفونات 10 تا 30 قسمت
- سدیم تری پلی فسفات 40تا 15 قسمت
- سیلیکات سدیم 15 تا 3 قسمت
- سی ام سی 1 تا 2 قسمت
- کربنات سدیم 0 تا 20 قسمت
- براق کننده نوری 0.2 تا 0.4 قسمت (optical brightening agent)
- پربورات سدیم 0 تا 20 قسمت
- سولفات سدیم 0 تا 20 قسمت
- افزایش دهنده کف(foam booster) 3 تا 5 قسمت
- معطر کننده ها به میزان کافی (perfumes)
روش تولید
ابتدا مقادیر مورد نیاز عوامل براق کننده نوری (رنگینه استیلبن) را در 30 برابر وزن آن از آب گرم حل کنید. رنگ را نیز در این محلول حل کنید. سپس کایع سدیم دو دسیل بنزن سولفونات را در ظرف مخصوص کراچر (crutcher) بریزید. آنگاه محلول فوقالذکر را به مجموعه اجزاء جامد نظیر فسفات ها، کربوکسی متیل سلولز و افزایش دهنده کف اضافه نمایید. ترتیب و طرز افزایش اجزاء تشکیل دهنده و ph و درجه حرارت در هر مرحله افزایش، کیفیت ماده شوینده را تعیین مینماید.
پس از مخلوط کردن، مایع شوینده مخزنی که در قسمت پائین ظرف واکنش قرار دارد میریزند. سپس مایع شوینده را از آنجا به قسمت فوقانی خشک کن پاششی (spray drier) پمپ میکنند. بطوریکه مایع شوینده توسط چندین نازل بصورت ریز و نرم خشک میشود. شوینده پس از پایین آمدن از برج مخصوص خشککن، خشک میشود. هوای گرم (داغ) در اثر وزش هوای اتمسفریک توسط کوره کوچک بدست میآید. سپس عطر و پربورات سدیم را با پودر بدست آمده مخلوط میکنند و در نهایت پودر شوینده تولید میگردد.